Ra dätä hnini M´onda mpefi pa konts´i ya hmända ne mo´ta ge pädi hñuts´i mfa´tsi ra nzaki ya hnini, oti oua ungant´ode ra nzaki ko ra jäi.
Njuäni xoge ya hñeni ra hñähñü
Ra he´mi CONAMED, ra ungant´ode Comision Nacional de Arbitraje ´ñei hoki ´ra´tsi ya njuäni xoge ya hñeni gäts´i jamäsu ra nzaki ´nañ´o ra hñähñú. Pädi ge njuäni:
Ra njuani othe ya hnini
Nuna ra hem´i xa thoki pa di thändi ha di njapi pa di hoki ya jäi di ge ra nt´othe, ka ra nguu m´ui ka ma hninihu ne ko ngatho ya hnini ka ra ximha, ne di gempu di hmä pa di tüdi ndäu tsa te ga hoki ya jäi di ge ra nt´othe ka ya nguu nt´othe m´ui ka ya hnini, hmä ge pa ya jäi to xi m´ui ka ya hninii ha hñätho ya jäi.
Nt’ode ra nzaki ya hnini
Xi thändi ge xi m´ui xangu ya hñätho ne ka njapu ha gä xänt´i ra epidemiológica ka ya hnini hñätho mui M´onda, pege xä mfeni n´a ra mefi pa di hnu ko ngoho pa di hoki nuya: yut´i., nhiandi, ja ma sü ne xi di ñ´opu.
Ra dätä hnini M´onda
Ra moxfo vacunación universal ngatho uni nguunxadi mfädi nzaki.Secretaría de Salud, IMSS, ISSSTE, SEDENA, SEMAR, DIF, PEMEX, xa japi ne.
Othe ts´i
Nupia ge xi ra ñëti ya hnini thogi di ge ya tsi xä ia, xi ra ntsedi nuna ra hnini, mu ya bi thändi njapu ra hnini nuna ge xi nfeni pa ha di njapi, pa xi di hogi ra nhio ra t´othe hnini nuna.
Ra Instituto de Salud ne konge ra Departamento ra Estomatología xi hoki ra mefi pa xi där nhio ra nt´othe pa ya tsi ge xi xa thoki ra tsotse pa chutho di m´ui nuna ra hnini ka ya xeni hnini, konge ya mefi xa nfeni pa xi thoki ra nfädi, pa hindi ndothi ne hindi tsoni ra nzaki ya jai, pege pa di njapu ge ra za di thädi u xa thoki ha pa di janpu ne pa rangutho xa thoki pa ya jäi, xi ra nhio xka thokine xi thandi ra nhio ya jäi ha gä t´othe pa xi di m´ui ra nhio tsi.
Nt´othe pa hindi nxänt´i
Di xihe ra hñä di ge ra nfädi pa di hnu pa hindi xänt´i ya jäi m´ui ngotho ka ya hnini, di tsifi ne ya nyoho jäi ngu ra m´ehñä ne ra ñ´oho pa di nu te ma ñëthi di zi, pa di zotse ä xa nfeni pa di m´ui ra nhio ya nzaki, ne hinte di beni di ge n´a te di thogi ä hingi njapu ne di mbeni n´a ra tsoki te dä ja pege ya di xiihe nuna ra hñä.